Dil Bilgisi

Agdodus (kirlenmek) kelimesi ile gelin Hemsince dil bilgisine bir goz atalim.

Şimdiki Zaman:   (Geniş zaman da ayni kelimelerle çekim yapılıyor.)

         Olumlu.                                                         Olumsuz.

Ağdodigum: Kirleniyorum.               Ağdodiçim: Kirlenmiyorum.

Ağdodigus: Kirleniyorsun.                Ağdodiçes: Kirlenmiyorsun.

Ağdodigu: Kirleniyor.                       Ağdodiçi: Kirlenmiyor.

Ağdodikuk: Kirleniyoruz.                 Ağdodiçik: Kirlenmiyoruz.

Ağdodekuk: Kirleniyorsunuz.           Ağdodeçek: Kirlenmiyorsunuz.

Ağdodingu: Kirleniyorlar.                 Ağdodiçin: Kirlenmiyorlar.

Kezi ağdodigum: Seni kirlerim (Kir-letirim eki olmaksızın Hemşince’de söylenebiliyor, Kirletirim kelimesi karşiliği de “Ağdodetsenigum’ dur.İndzi ağdodigum: Kendi kendime kirlenirim.

Genis Zaman:

Olumlu                                                                      Olumsuz

Ağdodigum: Kirlenirim.                                          Ağdodiçim: Kirlenmem.

Ağdodigus: Kirlenirsin.                                           Ağdodiçes: Kirlenmezsin.

Ağdodigu: Kirlenir.                                                 Ağdodiçi: Kirlenmez.

Ağdodikku: Kirlenirsiniz.                                       Ağdodiçik: Kirlenmeyiz.

Ağdodekku: Kirlenirsiniz.                                       Ağdodiçek: Kirlenmezsiniz.

Ağdodigun: Kirlenirler.                                           Ağdodiçin: Kirlenmezler.

 

Şimdiki zaman hikaye:

Olumlu                                                                  Olumsuz.

Ağdodegu: Kirleniyordum                                    Ağdodiçe: Kirlenmiyordum.

Ağdodedgu: Kirleniyordun                                   Ağdodiçed: Kirlenmiyordun

Ağdodirgu: Kirleniyordu                                       Ağdodiçer: Kirlenmiyordu.

Ağdodakuki: Kirleniyorduk                                  Ağdodiçaki: Kirlenmiyorduk.

Ağdodekuki: Kirleniyordunuz.                            Ağdodiçeki: Kirlenmiyordunuz.

Ağdodeguni: Kirleniyorlardı                                Ağdodeçeni: Kirlenmiyorlardı

 

Gelecek zaman

Olumlu.                                              Olumsuz.

Ağdodoğum: Kirleneceğim.         Ağdodoğçim: Kirlenmeyeceğim.

Ağdodoğes: Kirleneceksin.           Ağdodoğçes: Kirlenmeyeceksin

Ağdodoğa: Kirlenecek.                 Ağdodoğça: Kirlenmeyecek

Ağdodoğuk: Kirleneceğiz.           Ağdodoğçik: Kirlenmeyeceğiz.

Ağdodoğek: Kirleneceksiniz.      Ağdodoğçek: Kirlenmeyeceksiniz

Ağdodoğun: Kirlenecekler.         Ağdodoğçin: Kirlenmeyecekler

 

Gelecek Zaman Hikaye

Olumlu                                                      Olumsuz

Ağdodoğe: Kirlenecektim.                      Ağdodoğçe: Kirlenmeyecektim

Ağdodoğed: Kirlenecektin.                     Ağdodoğçed: Kirlenmeyecektin.

Ağdodoğer: Kirlenecekti.                       Ağdodoğçer: Kirlenmeyecekti.

Ağdodoğaki: Kirlenecektik.                   Ağdodoğçaki: Kirlenmeyecektik.

Ağdodoğeki: Kirlenecektiniz.                 Ağdodoğçeki: Kirlenmeyecektiniz.

Ağdodoğeni: Kirlenecektiler.                 Ağdodoğçeni: Kirlenmeyecektiler.

 

Hikaye Geçmiş Zaman

Olumlu                                                                      Olumsuz

Ağdodetsa: Kirlendim.                              Ağdodetsaoç: Kirlenmedim.

Ağdodetsar: Kirlendin                               Ağdodetsaroç: Kirlenmedin

Ağdodetsav: Kirlendi.                               Ağdodetsavoç: Kirlenmedi.

Ağdodetsak: Kirlendik.                             Ağdodetsakoç: Kirlenmedik.

Ağdodetsăk: Kirlendiniz.                          Ağdodetsăkoç: Kirlenmediniz.

Ağdodetsan: Kirlendiler.                           Ağdodetsanoç: Kirlenmediler.

 

Geçmiş Zamanın Hikayesi (Birleşik zaman)

Olumlu                                                                             Olumsuz

 

Ağdodadze: Kirlenmiştim.                        Ağdodadzçe: Kirlenmemiştim.

Ağdodadzed: Kirlenmiştin.                       Ağdodadzçed: Kirlenmemiştin.

Ağdodadzer: Kirlenmişti.                          Ağdodadzçer: Kirlenmemişti.

Ağdodadzaki: Kirlenmiştik.                      Ağdodadzçaki: Kirlenmemiştik.

Ağdodadzeki: Kirlenmiştiniz.                   Ağdodadzçeki: Kirlenmemiştiniz.

Ağdodadzeni: Kirlenmiştiler.                    Ağdodadzçeni: Kirlenmemiştiler.

 

Rivayet Geçmiş Zaman

Olumlu                                                                  Olumsuz                                                                                                                   

Ağdodadzim: Kirlenmişim.              Ağdodadzçim: Kirlenmemişim.

Ağdodadzes: Kirlenmişsin.               Ağdodadzçes: Kirlenmemişsin.

Ağdodadza: Kirlenmiş.                     Ağdodadzça: Kirlenmemiş.

Ağdodadzik:Kirlenmişiz.                  Ağdodadzçik: Kirlenmemişiz.

Ağdodadzek: Kirlenmişsiniz.           Ağdodadzçek: Kirlenmemişsiniz.

Ağdodadzin: Kirlenmişler.                  Ağdodadzçin: Kirlenmemişler

 

Genis Zaman

Olumlu                                                                                Olumsuz                                                                                               

Ağdodigum: Kirlenirim.                                          Ağdodiçim: Kirlenmem.

Ağdodigus: Kirlenirsin.                                           Ağdodiçes: Kirlenmezsin.

Ağdodigu: Kirlenir.                                                 Ağdodiçi: Kirlenmez.

Ağdodikku: Kirlenirsiniz.                                       Ağdodiçik: Kirlenmeyiz.

Ağdodekku: Kirlenirsiniz.                                       Ağdodiçek: Kirlenmezsiniz.

Ağdodigun: Kirlenirler.                                            Ağdodiçin: Kirlenmezler

 

Geniş Zaman Hikaye

Olumlu                                                              Olumsuz                                                       

Ağdodegu: Kirlenirdim                                  Ağdodiçe: Kirlenmezdim.

Ağdodedgu: Kirlenirdin                                  Ağdodiçed: Kirlenmezdin

Ağdodirgu: Kirlenirdi.                                    Ağdodiçer: Kirlenmezdi.

Ağdodakuki: Kirlenirdik.                                Ağdodiçaki: Kirlenmezdik.

Ağdodekuki: Kirlenirdiniz.                             Ağdodiçeki: Kirlenmezdiniz.

Ağdodeguni: Kirlenirlerdi.                              Ağdodeçeni: Kirlenmezdiler..

 

İstek Kipi

Olumlu                                                                       Olumsuz 

Ağdodim: Kirleneyim.                                           Ağdodimoç: Kirlenmeyeyim.

Ağdodis: Kirlenesin.                                              Ağdodisoç: Kirlenmeyesin.

Ağdodi: Kirlensin.                                                  Ağdodioç: Kirlenmesin.

Ağdodik: Kirlenelim.                                             Ağdodoikoç: Kirlenmeyelim:

Ağdodek: Kirlenesiniz.                                          Ağdodekoç: Kirlenmeyesiniz.

Ağdodin: Kirlensinler.                                           Ağdodinoç: Kirlenmesinler.

 

Dilek Kipi Hikayesi

Ağdodetoğ: Kirlenseydim.                                     Ağdodeoçtoğ: Kirlenmeseydim.

Ağdodedtoğ: Kirlenseydin.                                    Ağdodedioçtoğ: Kirlenmeseydin.

Ağdodirtoğ: Kirlenseydi.                                        Ağdodiroçtoğ: Kirlenmeseydi.

Ağdodakitoğ: Kirlenseydik.                                   Ağdodakioçtoğ: Kirlenmeseydik.

Ağdodekitoğ: Kirlenseydiniz.                            Ağdodekioçtoğ: Kirlenmeseydiniz.

Ağdodenitoğ: Kirlenseydiler.                              Ağdodenioçtoğ:Kirlenmeseydiler

 

Sifatlar

Ağdodim: Kirliyim.                       Ağdodçim: Kirli değilim.

Ağdodes: Kirlisin.                         Ağdodçes: Kirli değilsin.

Ağdoda: Kirli.                               Ağdodça: Kirli değil.

Ağdodik: Kirliyiz.                         Ağdodçik: Kirli değiliz.

Ağdodek: Kirlisiniz.                      Ağdodçek: Kirli değilsiniz.

Ağdodin: Kirliler.                          Ağdodçin: Kirli değiller.

 

Sifatlar(Gecmis)

Ağdode: Kirliydim.                                          Ağdodçe: Kirli değildim.

Ağdoded: Kirliydin.                                         Ağdodçed: Kirli değildin.

Ağdoder: Kirliyd.                                             Ağdodçer: Kirli değildi.

Ağdodaki: Kirliydik.                                        Ağdodçaki: Kirli değildik.

Ağdodeki: Kirliydiniz.                                     Ağdodçeki: Kirli değildiniz.

Ağdodeni: Kirliydiler.                                      Ağdodçeni: Kirli değildiler

 

Kaynak: Yusuf Vayic